26 maja 2025r. w Senacie Rzeczypospolitej Polskiej odbyła się konferencja „Zdrowie psychiczne medyków i medyczek” organizowana przez Fundację „Polki W Medycynie”. Przedstawiono dane z przygotowanego przez Fundację raportu, wskazującego na:
trudną sytuację zdrowotną osób związanych z pracą w polskiej ochronie zdrowia,
zbyt duże obciążenie stresem wśród pracowników systemu,
przytłaczającą skalę agresji, której doświadczają pracownicy Ochrony Zdrowia,
dramatyczne statystyki dotyczące ryzyka samobójstwa wśród osób wykonujących zawody medyczne.
Prelegenci w wystąpieniach zwracali uwagę na czynniki mogące odpowiadać za obecny stan rzeczy:
osoby wybierające zawody pomocowe są wrażliwsze na cierpienie innych, bardziej skłonne do poświęceń, niejednokrotnie z doświadczeniem trudności w dzieciństwie,
edukacja psychologiczna w zawodach medycznych skupia się na rozpoznawaniu potrzeb innych osób, a system promuje odsuwanie lub pomijanie swoich własnych potrzeb i problemów,
mit medyka-superbohatera, mimo że pochlebny, może stanowić trudność w mówieniu o swoich trudnościach, odsuwać w czasie lub uniemożliwiać sięganie po pomoc dla siebie,
stygmatyzacja psychiatrii krzywdzi nie tylko pacjentów, którzy zbyt późno otrzymują pomoc – kosztuje nas również zdrowie i życie osób wykonujących zawody medyczne,
czas pracy medyków jest systemowo dłuższy niż pozostałych pracowników, klauzula out-out czy zatrudnianie na kontraktach pozwala wydłużyć czas pracy bez limitu. Personel medyczny pracuje również w godzinach nocnych. Obecny stan rzeczy znacznie utrudnia zachowanie prawidłowych proporcji pomiędzy czasem pracy, a czasem wolnym,
zobowiązania zawodowe znacząco wpływają na życie osobiste i rodzinne medyków, priorytetyzowanie swojej roli zawodowej ponad rolę partnera, rodzica czy przyjaciela powoduje rozpad relacji i struktury społecznej – ważnych czynników odporności psychicznej i profilaktyki występowania objawów zaburzeń psychicznych,
zmęczenie fizyczne spowodowane pracą ogranicza chęć i możliwość podejmowania aktywności fizycznej pozwalającej na utrzymywanie zdrowia fizycznego i psychicznego.
Na spotkaniu reprezentowały nas lek. Anna Bazydło oraz lek. Aleksandra Gładyś (również członkini Fundacji Polki w Medycynie).
W czasie Anna Bazydło, wskazała na istotne obszary, w których przepisy pozwalają na przedłużone obciążanie personelu medycznego: wydłużony czas pracy etatowej do 200 godzin, możliwość przekraczania tego limitu poprzez stosowanie klauzuli out-out czy zawieranie umów kontraktowych. System nie przewiduje rekompensat wydłużonego czasu pracy, nadgodzin i pracy nocnej w postaci powiększonego wymiaru urlopu, urlopów dla poratowania zdrowia czy systemowego wsparcia szkoleniowego. Dokładające się poczucie zagrożenia związane z agresją ze strony pacjentów i ich bliskich, nieustająca krytyka kierowana przez polityków, niedostatki systemowe (organizacyjne czy zasobów) związane z niedofinansowaniem Ochrony Zdrowia, składają się razem na ciężar, którego głównymi ofiarami są pracownicy i pacjenci. Frustracja jednych i drugich nie sprzyja rozwiązywaniu i deeskalacji konfliktów. W dodatku wewnętrzne problemy takie jak mobbing, molestowanie czy odmawianie udziału w zadaniach pozwalających na dalszy rozwój kompetencji wydają się niemożliwe do rozwiązania we wnętrzu systemu – może być niezbędne podjęcie zewnętrznych, niezależnych działań naprawczych, ponieważ personel tworzący od wielu lat system Ochrony Zdrowia jest zaadaptowany do nieoptymalnych warunków i zbyt długo zwleka z podejmowaniem niezbędnych interwencji. Liczymy na podjęcie prac nad zmianami prawnymi, które poprawią bezpieczeństwo personelu medycznego.
W sytuacji, gdy jest zagrożone życie Twoje, kogoś z Twojej rodziny, bliskich, znajomych lub zupełnie obcej osoby, zadzwoń pod numer 112.
Jeżeli doświadczasz opisanych tu symptomów porozmawiaj z zaufaną osobą, skontaktuj się z najbliższą Poradnią Zdrowia Psychicznego, Centrum Interwencji Kryzysowej lub skorzystaj z telefonów zaufania. Pracujące tam osoby są przygotowane, aby Cię wysłuchać.